Những hang động độc đáo trên núi Chi Đảy

Từ Mộc Châu- một thị trấn thơ mộng và xinh đẹp của tỉnh Sơn La, chúng tôi đi tiếp 70 km ghé thăm hệ thống hang ở núi Chi Đảy, thuộc bản Đán, xã Yên Sơn, huyện Yên Châu với nhiều điều thú vị.

< Cửa hang Chi Đẩy nhìn từ trong.

Hang được người dân phát hiện từ năm 2006 và đưa vào khai thác du lịch năm 2007. Đoạn đường vào khu du lịch hơn 1km qua những nương ngô, lúa khá hữu tình. Tuy nhiên, có một đoạn đường đang làm dở đường khá ngổn ngang, có lúc tiếng máy làm đường át cả tiếng cười nói trong đoàn chúng tôi. Một cán bộ du lịch của tỉnh Sơn La cho chúng tôi biết, dự kiến năm 2012 sẽ xây xong con đường này, khi đó, khả năng phát triển du lịch sẽ rộng mở hơn với hang Chi Đảy.

< Đường gập nghềnh lên hang Chi Đẩy.

Tên hang vốn gắn với một câu chuyện có từ xa xưa của những người dân địa phương xung quanh việc xác định chủ nhân của vùng đất này, qua cách giải quyết bằng thi bắn cung. Mũi tên của dân tộc nào bắn được vào vách đá, sẽ là người thắng cuộc.

Người Xá, có kỹ thuật đúc đồng, nên đã dùng tên đồng. Tuy nhiên, do đồng gặp đá, nên tên đã bị nẩy ra ngoài. Người Thái thì dùng tên tre bôi sáp ong ở ngoài và bắn nhẹ, thế là tên dính vào vách đá. Và người Thái đã thắng cuộc. Người dân sung sướng thốt lên “Chi đảy” - nghĩa là “sẽ được”.

< Khối đá trắng với hàng trăm dải nhũ đá rủ xuống, nhìn từ xa giống con voi trắng khổng lồ.

Để vào hang, chúng tôi phải qua những bậc đá cao, dài chừng 300m. Hai bên là những rừng cây xanh mướt. Ngay ở miệng hang đã có miếu thờ tự ,càng nhuốm màu linh thiêng huyền bí cho hang. Trên núi Chi Đảy có 3 hang động ở độ cao khoảng 100m kể từ chân núi, trong đó có 2 hang nằm kề nhau. Cũng giống như những hang động khác, nhũ đá chảy dài từ trên đỉnh hang rủ xuống. Thú vị hơn, hang động ở đây có rất nhiều hình thù lạ là nguyên nhân thu hút rất nhiều du khách kéo tới xem.

< Những hòn đá có hình thù giống hệt quả na rất nhiều trong hang.

Hệ thống hang đầu tiên, gọi là Cha Đảy (một cách đọc chệch của từ Chi Đảy) có độ dài 150 m, rộng khoảng 30m, những hệ thống thạch nhũ ở đây có nhiều hình thù được người dân địa phương đặt tên : Phật, Ngọc Hoàng, tiên …

< Phiến đá có hình tượng Phật.

Các nhà địa chất xác định nơi đây vốn trước kia nằm dưới nước biển, cách nay khoảng 100 ngàn năm. Càng đi vào hang, du khách càng khám phá nhiều điều kỳ thú. Một điều lưu ý du khách là phải rất cẩn trọng vì nền hang khá ẩm ướt, dễ vấp ngã. Nhiều đoạn không có đèn, chúng tôi phải dùng điện thoại di động soi đường.

Nếu như hang hang Cha Đảy được tạo bởi đá vôi thì hang thứ hai Chi Đảy ngay liền kề với 1 hệ thống thạch anh. Hang dài tới 700 m với chiều rộng từ 30- 40m. Những khối thạch nhũ rủ xuống mềm mại như những giọt nước mưa bạc thời gian bị ngưng đọng. Những khối thạch nhũ làm ta sửng sốt đến bất ngờ với những hòn đá giống như hình quả na, hồng xiêm, khoai tây… rồi ruộng hình bậc thang, mai rùa… Tất cả là những dấu hỏi lớn khá thú vị về nguồn gốc của chúng.

Có lẽ kỳ thú nhất là hang Thẳm Lượm, nằm cách hang Cha Đảy khoảng hơn 100 mét nằm trên đỉnh núi, nơi có khối đá trắng với hàng trăm dải nhũ đá rủ xuống nhìn từ xa trông giống con voi trắng khổng lồ. Mỗi khi gặp đèn flash của máy ảnh hay đèn pin chiếu vào khối đá lại ánh lên tia lấp lánh. Nhiều người sau khi chiêm ngưỡng đều ngỡ ngàng không thể tin “con voi trắng” do bàn tay thiên nhiên tạo lên. Càng vào sâu trong hang càng tối, nếu không có đèn pin hay đèn tích điện thì không thể tìm thấy lối đi bởi lòng hang rộng, gập ghềnh…

Được biết, hệ thống hang Chi Đảy do ban quản lý do hợp tác xã Yên Sơn quản lý và khai thác.

< Cửa hang nhìn từ bên ngoài.

Tuy nhiên, để hang Chi Đảy thực sự là điểm đến hấp dẫn du khách, chắc chắn cần sự quan tâm đầu tư của các cấp chính quyền tỉnh Sơn La, đặc biệt là đầu tư cơ sở hạ tầng cũng như công tác quảng bá, quản lý và quy hoạch bài bản.

Hiện UBND huyện Yên Châu đã ra quy chế quản lý bảo vệ và phát huy giá trị khu di tích danh lam thắng cảnh hang Chi Đảy, tạm thời giao cho UBND xã Yên Sơn quản lý, bảo vệ. Chính quyền xã đã thành lập đội bảo vệ an ninh và các hiện vật bằng đá trong hang. Song, hiện huyện vẫn chưa có đánh giá về quy mô hệ thống hang động Chi Đảy cũng như kế hoạch quản lý, đầu tư khu vực này. Hơn nữa, xã cũng như bản vẫn chưa đủ năng lực tổ chức, quản lý khu danh thắng.

- Tổng hợp từ Baodulich, Thethaovanhoa